İnternet, ülkemize geldiği andan itibaren ekonomi üzerinde derin izle bıraktı. Birçok alanı hızlıca dönüştürdü. Özellikle iletişim alanında hızlı dönüşümler yaşandı. 30 yıl öncesinin Türkiye’si ile şimdi arasında büyük değişimler yarattı. Peki, internet bize nasıl ve ne zaman geldi? Neden geldi? Biz bu hıza uyum sağlayabildik mi? İnternet, Adeta Türkiye’ye bir dönüşüm yaşattı. Sizinle Büyük Dönüşüm’e bakalım mı?
İnternet Türkiye’ye Ne Zaman Geldi?
Tarihte bir yolculuk yapmaya hazır mısınız? 12 nisan 1993 yılına gidelim mi? İnternetin Türkiye’de kullanılmaya başlandığı tarihleri düşünelim mi? İlk bağlantının gerçekleştiği anı hayal edebiliyor musunuz? Acaba orada nasıl bir hava oluştu?
Türkiye’de internetin kullanıldığı ilk yer “ODTÜ” oldu. Yıl 1993, aylardan nisan ve bir pazartesi günüydü. O gün 12 Nisan’dı. Bugünlerde yokluğunu hayal edemediğimiz “internet” ilk defa Türkiye’de kullanılıyordu. Şimdi sene 2020, aylardan nisan ve bir pazar günü… Tam 27 sene geçti. 27 yılda yaşanan değişimleri düşününce “politika” yapmanın ne kadar zor olduğunu tekrar görüyoruz. Gevezelik kolaydır, “yapmak” zordur. Çünkü, siz plan yaparken dünya değişmeye devam ediyor!
İnternet, dünyada 1969 yılından beri kullanılıyor. İlk defa ABD kullandı. Evet, askeri bir teknolojiydi. (Yazının sonunda bulunan kaynakçaya bir göz gezdirmenizi istiyorum.) Ülkemize ise 1993 yılında geliyor! Kurulum aşaması, deneme işlemleri vb. detayı da kaynakça üzerinde bulabilirsiniz.
İnternet ve İktisat
İnternet ile birlikte ekonomi dönüşüm yaşadı. Ülke, yüzünü piyasaya döndü. Piyasa ekonomisi yükselişini sürdürdü. Geçişi hızlıca yaşadık, süreç devam ediyor. Bu dönüşüm koronavirüs salgını sırasında en üst seviyelere geldi. İnternette olmayanın adının bile anılmayacağı dönemlere gidiyoruz! Arama motorlarını, sosyal medya hizmetlerini, uygulamaları, internet reklamcılığını bile takip etmekte zorluk çekiyoruz. Bunun yanında “Blokzincir” doğduğundan beri 12 yıl geçti. “Zaman ne kadar da çabuk geçiyor?” diyoruz bir an durup düşününce… Diğer yandan, 30 yıllık devlet tahvil ihraç eden ABD’yi daha iyi anlayabiliriz. Teknolojinin hızını yönlendirenler, geleceğini şekillendirebilir. Daha öngörülebilir bir ortama sahipler. Bizde ise neden 10 yıllık devlet tahvili var? Güzel bir soru ile ilerleyelim. 3 yıl sonrasını görebiliyor muyuz? Zorlanıyoruz… Diğerleri, belki de 10 yıl sonrasını görebilmek konusunda bizler iyiler… Geride olduğumuzu kabul ederek yarışa başlayabiliriz.
İnternet, dünyada 1969 yılından beri kullanılıyor. Ülkemize ise 1993 yılında geliyor! Yukarıda bir kere daha belirttiğimi biliyorum, yineliyorum. İnternet örneğinin konuyu en iyi biçimde özetlediğini anlıyorum. Elbette, google ile arayacağız. Elbette, twitter üzerinden insanlara ulaşacağız. Elbette, facebook/instagram/linkedin/pinterest yabancılar tarafından kurulacak. Sanki, biraz geride kaldık. Küsmek yok, farkında olacağız. Geriden gelen ülkenin avantajını kullanabiliriz. Diğerlerinin hatalarından ders alıp geleceği şekillendireceğiz.
İnternet ve İnsanlar
İnternet, hayatımızı olumlu ve olumsuz birçok yönde değiştirdi. Çünkü, bizi değiştirdi. İnsanın davranışlarını değiştirdi. Bu nedenle de düşüncelerini değiştirdi. Bizleri, 1990 yılındaki insanlara dahi uzaklaştırdı . 30 yıl önceki insanların davranışlarını bile tuhaf karşılıyoruz. Eski insanların imkanlarının çok daha fazlasına sahibiz. Bolluk içinde yoksunluk sendromu yaşıyoruz! Hepimiz birer birer bağımlı haline geliyoruz. Evet, biz “internet bağımlıları” olabiliriz.
“Dünya artık çok değişti” geyiğini dinlerken bile dünya değişiyor, dönüşüm yaşıyor. Yeni dünya düzeni, hızla şekilleniyor. Geçmişte olduğu gibi yine değişecek. Aslolan değişimdir!
Koronavirüs Salgını Sonrasında Neler Olacak?
Geleceğe dair hedefleri olan insanların geçmişi iyi okuması gerektiğini hepimiz biliyoruz. Peki, geçmiş çok hızlı biçimde bizden uzaklaşıyorsa ne yapmalıyız? Üç ay sonra, bugünlere baktığımızda “vay canına” diyorsak ne yapmalıyız? Dönüşüm devam edecek. DenizCakmak.com üzerinde bu seri devam edecek. Gelecek ne zaman gelecek?
İyi ki doğdun internet! İyi ki bizi birleştirdin! Sosyal mesafeyi uygulama devam, yazıyı okumaya devam edenlere selam olsun. Gönülden teşekkür ederiz.
- Okuma Önerisi: (1) http://www.internetarsivi.metu.edu.tr/tarihce.php
- (2) https://ekitap.alternatifbilisim.org/files/ymc5_turkiye_internet_tarihi.pdf
- https://eksisozluk.com/turkiyede-internet-tarihi–3621973